THẦY THUỐC VĂN NGHỆ  

Posted by Unknown

Chất béo màu nâu là gì?

Bác sĩ ĐÀO TY TÁCH

        

Chất béo màu nâu hay mỡ nâu là một loại mỡ đặc biệt của cơ thể thường được kích hoạt khi chúng ta gặp thời tiết lạnh. Chất mỡ nâu này tạo ra nhiệt lượng giúp duy trì nhiệt độ cơ thể. Chất mỡ nâu thường sử dụng mỡ trắng làm nhiên liệu và khi chúng ta tập thể dục, cơ thể cũng phóng thích các nội tiết tố gây kích hoạt mỡ nâu.

Các nhà nghiên cứu đang xem xét tính đốt cháy calo của mỡ nâu có thể dùng để giảm cân hay không? Trước kia, các nhà khoa học cho rằng chất mỡ nâu chỉ tìm thấy trong động vật gặm nhấm và trẻ sơ sinh. Nhưng nhiều nghiên cứu gần đây phát hiện ra chất mỡ nâu cũng tìm thấy ở người lớn và số lượng khác nhau rất nhiều giữa các cá nhân. Một số người như trẻ sơ sinh, người thanh mảnh gầy ốm và phụ nữ còn trẻ có nhiều mỡ nâu nhất và hầu như không bao giờ tìm thấy mỡ nâu ở những người béo phì. Chất mỡ nâu thường được gọi là lò đốt calo vì đốt cháy các chất béo khác khi ta bị lạnh để cho ra 250 calo trong thời gian ba giờ.

Một nghiên cứu gần đây trên chuột bạch cho thấy mỡ nâu thực sự bắt nguồn từ loại mỡ trắng thông thường. Những con chuột này phát ra nội tiết tố irisin khi tập thể dục, và dường như chất irisin này chuyển đổi các tế bào mỡ bình thường thành tế bào mỡ nâu có nhiệm vụ thiêu đốt calo. Các nhà nghiên cứu nghĩ rằng phản ứng tương tự cũng diễn ra trong con người khi chúng ta tập thể dục vì irisin cũng tìm thấy trong máu người.

Tất cả chúng ta đang ở giữa đại dịch béo phì. Giảm cân và duy trì trọng lượng đã trở thành một cuộc đấu tranh không bao giờ kết thúc. Sự thật về vấn đề giảm béo là làm giảm kích thước nhưng không giảm số lượng các tế bào mỡ, đây là lý do các phương pháp giảm cân nhanh chóng không thành công.                       Cơ thể con người có hai loại mỡ: mỡ trắng và mỡ nâu. Mỡ trắng lưu trữ lượng calo dư thừa chủ yếu xung quanh vòng eo gây tăng cân. Mỡ nâu là nguồn cung cấp các mao mạch và ty thể ví như các nhà máy sản xuất nhiên liệu giúp đốt cháy calo từ mỡ trắng. Người lớn giữ lại một lượng nhỏ mỡ nâu ở cổ, nách, vai và giữa các xương sườn. Gần đây, các nhà khoa học đã xác định được một loại gen chống béo phì sử dụng chất mỡ nâu như một tác nhân chống béo phì.

Người gầy có chất mỡ nâu nhiều hơn người béo và không bị ảnh hưởng bởi lượng thức ăn ăn vào. Nhiệt độ thấp và trái ớt có điểm gì chung? Cả hai đều giúp đốt cháy chất béo nhờ tăng số lượng và hoạt động của tế bào mỡ nâu. Trong năm 2012, các nhà khoa học tìm thấy thêm một loại mỡ nâu mới gọi là “mỡ màu be” tập hợp các chất mỡ nâu hình thành từ các tế bào mỡ trắng. Các tế bào “mỡ nâu” sinh ra sau khi tiếp xúc với khí lạnh và chất capsinoids trong ớt thực ra là chất mỡ màu be, vì chúng không hiển thị trên chụp cắt lớp phát xạ dương điện tử.
Một nhà nghiên cứu Ấn Độ phát hiện ra các tế bào gốc mỡ nâu ở người trưởng thành dùng điều trị bệnh tiểu đường và béo phì. Trẻ em có số lượng lớn mỡ nâu cho phép trẻ ăn rất nhiều mà không tăng cân. Người lớn thường có nhiều mỡ trắng dẫn đến tăng cân béo phì và mắc bệnh tim mạch. Chúng ta có thể cô lập các tế bào gốc mỡ nâu, nuôi cấy và  ghép các tế bào gốc này trên người bệnh.Một nhà nghiên cứu Ấn Độ phát hiện ra các tế bào gốc mỡ nâu ở người trưởng thành dùng điều trị bệnh tiểu đường và béo phì. Trẻ em có số lượng lớn mỡ nâu cho phép trẻ ăn rất nhiều mà không tăng cân. Người lớn thường có nhiều mỡ trắng dẫn đến tăng cân béo phì và mắc bệnh tim mạch. Chúng ta có thể cô lập các tế bào gốc mỡ nâu, nuôi cấy và  ghép các tế bào gốc này trên người bệnh.