VĂN HỌC NGHỆ THUẬT NƯỚC NGOÀI
Posted by Unknown
Trái tim tiết lộ điều cơ mật
Truyện ngắn
EDGAR ALLAN POE (Mỹ)
TRÀ LY (dịch)
“TRÁI TIM TIẾT LỘ ĐIỀU CƠ MẬT” ĐƯỢC VIẾT VÀO NĂM 1843, LÀ MỘT DANH TÁC KINH ĐIỂN CỦA EDGAR ALLAN POE. MỘT GÃ TRAI TRẺ CHỈ VÌ GHÉT MÀU MẮT XANH NHỢT NHẠT CỦA LOÀI CHIM Ó CỦA ÔNG LÃO HÀNG XÓM, ĐÃ RA TAY SÁT HẠI ÔNG MỘT CÁCH TÀN NHẪN. GÃ TƯỞNG NHƯ SẮP THOÁT KHỎI SỰ TRUY VẤN CỦA CẢNH SÁT, SONG CUỐI CÙNG, VÌ KHÔNG THỂ CHỊU ĐỰNG NỔI TRÁI TIM VẪN CÒN ĐẬP DÙ BỊ CHÔN LẤP DƯỚI SÀN NHÀ THEO TƯỞNG TƯỢNG BỆNH HOẠN CỦA MÌNH, GÃ ĐÃ NHẬN TỘI TRONG TRẠNG THÁI TỘT CÙNG ĐIÊN LOẠN.
ĐÂY LÀ MỘT TRUYỆN KINH DỊ ĐƠN GIẢN VÀ TRONG SÁNG ĐƯỢC VIẾT THEO THỦ PHÁP PHÂN TÍCH TÂM LÝ KIỂU “SÁM HỐI ĐỘC THOẠI”, BIỂU ĐẠT MỘT CÁCH TỐT NHẤT SỰ HOẢNG LOẠN CỦA NHÂN VẬT CHÍNH, PHÙ HỢP VỚI DẠNG TIỂU THUYẾT “DÒNG Ý THỨC” CỦA THẾ KỶ XX.
Đúng! Thần kinh của tôi rất mẫn cảm! Cực kỳ mẫn cảm! Trước đây là như vậy, bây giờ cũng là như vậy; nhưng sao ông cứ bảo là người ta điên? Đã điên thì cảm giác không còn nhanh nhạy nữa, tuy nhiên, cảm giác của tôi vẫn không hề trì trệ, ngược lại nó càng nhạy cảm hơn! Đặc biệt là thính giác, nó cực kỳ nhạy bén. Tất cả những tiếng động trong nhân gian tôi đều nghe thấy. Các loại âm thanh của cõi âm đều vọng tới bên tai tôi. Thế mà điên ư? Hãy nghe kìa, tất cả những gì tôi nói với ông đều rất chân thành, nghiêm túc.
Tôi không thể nói rõ được ngay từ đầu ý nghĩ ấy đã chui vào đầu óc tôi như thế nào, nhưng hễ cứ nghĩ tới là nó bám chặt vào tôi suốt cả ngày lẫn đêm, không thể dứt ra được. Đáng tiếc là chẳng có mục đích gì cả. Không có oán hận gì. Tôi yêu ông lão đó. Ông lão chẳng có gì đắc tội với tôi, cũng chẳng hề sỉ nhục tôi. Tôi cũng chưa bao giờ ham muốn vàng bạc châu báu của ông ấy. Đại khái là chỉ vì đôi mắt đã khiến tôi làm điều mờ ám! Đúng vậy! Ông lão có đôi mắt màu xanh nhợt nhạt với một cái màng mỏng của loài chim ó. Chỉ cần nhìn vào đôi mắt đó là toàn thân tôi sởn cả gai ốc, máu trong người tôi đông cứng lại, vì vậy trong lòng tôi dần dần đưa ra quyết định kết liễu tính mạng của ông lão để vĩnh viễn chẳng bao giờ còn nhìn thấy đôi mắt đáng kinh hãi ấy nữa!
Vậy đó. Vấn đề là ở chỗ ấy. Ông cho là tôi điên. Người điên thì chẳng biết gì cả. Đáng tiếc là ngay từ đầu ông đã không nhìn thấy tôi hành động một cách rất thông minh như thế nào - tôi làm rất tinh tế và chu đáo hết chỗ nói!
Tôi hại chết ông lão trước một ngày lễ. Trong đêm khuya vắng vẻ tôi vặn khóa cửa nhà ông lão, mở ra một cách rất nhẹ nhàng, không hề có chút tiếng động nào. Cửa phòng hé mở vừa đủ để chui lọt đầu vào. Tôi đút chiếc đèn mắt trâu đã được che kín mít không để lọt một tia ánh sáng nhỏ qua khe cửa và rồi chui đầu vào. A, ông cần phải nhìn thấy tôi chui đầu vào khéo léo đến mức nào, đảm bảo rất tuyệt vời! Tôi chui đầu vào rồi lách từng tí từng tí một, chui hẳn người vào, cố không làm ông lão thức giấc. Tôi nhìn thấy ông lão đang nằm trên giường. A ha! Lẽ nào người điên lại thông minh như thế? Khi vừa lọt hẳn người vào phòng tôi cẩn thận mở hé ánh đèn, vừa đủ cho luồng ánh sáng chiếu đúng vào đôi mắt chim ó của ông lão. Suốt bảy đêm liền như vậy, cứ đúng nửa đêm là tôi lẻn vào nhà ông lão nhưng lần nào cũng thấy ông lão đang nhắm mắt, nên tôi vẫn chưa hạ thủ, bởi lẽ, điều khiến tôi tức giận không phải là bản thân ông lão mà là đôi mắt “quái dị” của ông. Mỗi buổi sáng khi trời vừa sáng hẳn, tôi bất chấp tất cả, chẳng hề sợ sệt đi vào phòng ngủ của ông lão, mạnh dạn nói chuyện với ông, thân tình, nồng nhiệt gọi tên ông, hỏi ông đêm qua ngủ có ngon không. Vì vậy, ông thấy đấy, nếu ông lão không phải là người đa nghi thì chắc chắn không bao giờ để ý đề phòng một kẻ cứ đúng 12 giờ đêm lại lẻn vào phòng nhìn trộm ông ta ngủ.
Cho đến đêm thứ tám, tôi lại cẩn thận mở cửa phòng ông lão lần nữa. Đêm hôm đó lần đầu tiên tôi nhận ra bản lĩnh của mình cao cường biết mấy, đầu óc mình thông minh biết mấy. Hãy tưởng tượng xem, tôi đang ở bên ngoài phòng ông ấy, từ từ mở cửa, hành động bí mật và cái mưu ma chước quỉ này ông lão có nằm mơ cũng không nghĩ ra được. Nghĩ đến đó tôi không kìm nén nổi sự thích thú của mình, bật cười ha hả! Và ông lão giật mình thức giấc. Ông nghĩ là tôi bỏ về ư? Không đâu. Ông lão sợ bị cướp, khuôn cửa lá sách đóng im ỉm, trong phòng tối đen, đưa bàn tay ra không nhìn thấy ngón, tôi biết ông lão chẳng thấy gì nên cứ ung dung đẩy cửa vào.
Tôi vừa chui đầu vào, vừa định mở đèn cho sáng, ông lão bỗng nhiên ngồi bật dậy, kêu lớn: Ai?
Tôi lập tức dừng lại và im thin thít. Cả tiếng đồng hồ tôi đứng im không hề nhúc nhích nhưng ông lão vẫn không chịu nằm xuống. Ông vẫn ngồi im trên giường lắng tai nghe ngóng. Trong đêm tối tôi nghe rõ những âm thanh kèn kẹt của loài báo tử trùng(*) phát ra từ bức tường gỗ.
Không lâu sau, bên tai tôi có tiếng rên khe khẽ, tôi biết chỉ có ai đang sợ chết khiếp mới rên như thế. Mỗi khi sợ hãi tới mức hồn xiêu phách lạc, người ta sẽ không ngăn nổi tiếng rên rỉ kiểu này. Nhưng tôi thì lại quá quen. Không biết là bao đêm rồi, cứ đúng nửa đêm, đúng vào lúc xung quanh hoàn toàn im ắng là tôi lại thấy rợn người và trong tâm khảm chợt văng vẳng những tiếng rên rỉ như thể từ những cánh rừng thâm u vọng lại, càng làm sợ hãi thêm. Như vừa nói, tôi vốn quen với loại tiếng động này. Tôi hiểu tâm tính của ông lão, dù tiếng rên rỉ ấy có vẻ buồn cười nhưng cũng nên cảm thông với ông ấy. Tôi biết khi thoạt nghe có tiếng động khẽ, ông lão lật người trên giường, mở mắt trừng trừng nghe ngóng, trong lòng càng sợ hãi hơn, rồi ông lão lại nghĩ, mình chỉ phải cái tội sợ bóng sợ gió! Ông lão ấy tự nhủ: Chẳng qua là gió thổi qua ống khói hay là tiếng chuột chạy thôi mà! Đúng, ông lão cứ đoán già đoán non như vậy để tự trấn tĩnh mình; nhưng ông ấy cũng biết mọi chuyện đều vô ích cả thôi. Bởi lẽ, ngay trước mắt ông Thần chết đang lừng lững tiến đến, càng lúc càng áp sát ông hơn. Chính gã Thần chết không trông rõ mặt mũi ấy khiến cho lòng ông lão càng thêm ảm đạm thê lương, và lão nhận ra có người vào phòng dù không hề trông thấy và nghe thấy gì cả.
Tôi nín thở chờ đợi thật lâu vẫn không nghe thấy ông lão nằm xuống, bèn quyết định mở
Đúng vào lúc đó tôi lại cố nín thở lần nữa, đứng yên bất động, nắm chắc cây đèn trong tay, chiếu thẳng luồng sáng vào đôi mắt loài chim ó của ông lão. Tiếng đập thình thình của con tim càng đáng sợ hơn.
Từng giây từng giây trôi qua, tiếng tim càng đập nhanh đập mạnh. Ông lão dường như muốn tắt thở! Đã nửa đêm, ngôi nhà cổ lặng ngắt, thứ tiếng động quái quỉ kia vẫn vang lên dồn dập. Tôi nhìn thấy trái tim đó như sắp nổ tung. Tôi bất giác thấp thỏm lo âu, chỉ sợ người hàng xóm nghe thấy! Số chết của ông lão đã đến! Tôi “hừm” lên một tiếng, mở tung tấm vải che chắn ngọn đèn, lao thẳng vào phòng như một mũi tên. Ông lão thảng thốt ớ lên kinh ngạc. Ngay lúc đó tôi đẩy ông lão ngã ngửa ra giường và nằm đè lên người lão.
Mọi chuyện dường như đã xong, tôi cảm thấy hài lòng… Không ngờ trái tim ông lão vẫn tiếp tục đập trở lại. Nhưng không sao, cách một bức tường chẳng ai có thể nghe thấy âm thanh đó. Cuối cùng, tiếng tim đập yếu dần rồi tắt lịm. Ông lão đã chết. Tôi nhìn xác ông lão lần nữa. Đúng là ông lão đã tắt thở. Tôi đưa tay đặt lên ngực ông một hồi lâu, nghe ngóng. Không hề có động tĩnh nhỏ nào. Ánh mắt ông lão cũng không còn giày vò tôi nữa.
Ông vẫn cho là tôi điên và không tin vào những gì tôi nói về diệu kế giấu kín thi thể của người chết? Đêm khuya, tôi lặng lẽ và khẩn trương hành động. Trước tiên là chặt đầu, sau đó chặt tiếp chân tay. Tôi đào ba cái hố trên nền nhà, cho tất cả vào đó, cẩn thận lấp lại và đặt lên trên một tấm ván gỗ. Mọi việc diễn ra rất khéo léo, không để lại dấu vết phạm tội nào. Một vết máu nhỏ cũng không có.
Mọi việc đã hoàn tất. Lúc bấy giờ là bốn giờ, trời vẫn còn tối mịt. Khi chuông đồng hồ vừa điểm bốn tiếng, bên ngoài bỗng vang lên tiếng gõ cửa gấp gáp. Tôi bình tĩnh xuống lầu ra mở cửa - lúc này có gì đáng sợ đâu? Bên ngoài có ba người bước tới, từ tốn và lịch sự tự giới thiệu là sĩ quan cảnh sát. Họ bảo, người hàng xóm trong đêm nghe tiếng kêu thất thanh, nghi là có án mạng nên đã báo cảnh sát. Họ được lệnh của thượng cấp tới khám xét ngôi nhà.
Tôi mỉm cười đầy tự tin - lúc này có gì đáng sợ nữa chứ? Tôi tiếp ba viên cảnh sát và nói, đêm qua tôi gặp một cơn ác mộng nên thét lên thất thanh đó thôi. Tôi bảo với họ ông lão về quê rồi. Tôi dẫn ba vị khách vừa đến đi loanh quanh quan sát ngôi nhà, bảo họ cứ xem xét điều tra cho thật kỹ vào. Sau đó tôi còn dẫn họ vào phòng ngủ của ông lão, chỉ cho họ xem mọi tư trang của ông lão đều được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp. Tôi đã có chỗ dựa nên chẳng lo lắng gì, sốt sắng mang mấy chiếc ghế tựa mời họ ngồi nghỉ ngay trong phòng đó, và dương dương tự đắc mang ghế tới ngồi ngay trên chỗ chôn giấu thi thể ông lão.
Ba viên cảnh sát cảm thấy rất hài lòng. Nhưng, chính cử chỉ vừa rồi của tôi lại khiến họ sinh nghi. Dù sao tôi vẫn rất yên tâm. Họ hỏi chuyện gia cảnh, hỏi đến đâu tôi nói đến đó. Nhưng rồi sắc mặt của tôi càng lúc càng trắng bệch ra, chỉ mong sao cho họ mau chóng rút đi. Đau đầu và cảm thấy trong tai cứ ong ong thật khó chịu. Chẳng biết sao mà ba viên cảnh sát vẫn ngồi đó, tiếp tục nói chuyện. Tiếng ong ong trong tai tôi mỗi lúc một rõ thêm. Tôi chỉ muốn thoát ra khỏi cảm giác đó nên đã luôn mồm nói và nói; ai ngờ tiếng ong ong vẫn không hề dứt, càng lúc càng mạnh. Cuối cùng thì tôi hiểu ra rằng chuyện này không hề do tôi bị trục trặc về thính giác.
Vẫn tiếp tục lải nhải, sắc mặt tôi trắng bệch ra như tuyết. Thứ âm thanh quái quỉ kia càng vang lên mạnh mẽ, gấp gáp. Tôi phải làm sao đây? Tôi đứng bật dậy, huơ chân múa tay một cách vô thức. Ba viên cảnh sát sao vẫn chưa chịu về chứ? Tôi lê những bước chân nặng nề đi lại trong phòng. Bọn họ nhìn như muốn thiêu đốt tôi. Tiếng động quái quỉ kia vẫn vang lên không ngớt, gấp gáp, mạnh mẽ. Trời ạ! Làm sao bây giờ? Tôi gầm lên nguyền rủa trời đất! Chiếc ghế tựa tôi ngồi bỗng rung lên, dưới tấm ván gỗ vọng lên tiếng va chạm kèn kẹt, nhưng ba viên cảnh sát vẫn cười đùa, nói chuyện phiếm như cũ. Lẽ nào họ không nghe thấy gì? Không, không! Họ nghe thấy rồi! Họ nghi ngờ và họ chắc chắn! Chính tiếng cười của họ khiến tôi không thể chịu đựng nổi! Có cảm giác nếu không hét lên thì tôi sẽ chết mất!
Đồ tồi! - Tôi thét lên nghe đến chối tai - Đừng vờ vĩnh nữa! Đúng! Ta đã giết ông lão đấy! Đào nền nhà lên đi! Đấy! Đấy! Trái tim đáng ghét của ông già đang đập đấy!
-----------------------------
(*) Tên một loài côn trùng thân cứng, sống trong gỗ thường phát ra tiếng “kèn kẹt”, người mê tín cho đấy là điềm báo tử.